دین مبین اسلام اساس‌ترقی و رشد و تکامل در همه شئون زندگی را در چگونگی تشکیل خانواده‌ها می‌داند و برای این مهم اهدافی در نظر گرفته است.
نیاز به همسر و تشکیل خانواده، یک نیاز فطری و غریزی است که خداوند از روی حکمت، این نیاز مقدس را در وجود انسان قرار داده است و در فصل مخصوص خود، سربرمی آورد و طلب می‌کند.
اگر به موقع و به‌صورت صحیح، به این نیاز پاسخ داده شود، مسیر طبیعی خود را طی می‌کند و انسان را به کمال می‌رساند، اما اگر به تأخیر انداخته شود یا به‌صورت نادرست به آن جواب داده شود، از مسیر طبیعی خود منحرف می‌شود و طغیان می‌کند؛ هم خود فاسد می‌شود و هم آدمی را فاسد می‌کند.
ازدواج نهادی است که زندگی افراد را به شیوه‌های گوناگون عاطفی و اقتصادی به هم پیوند می‌زند. یکی از سپرهای قوی برای حفظ دین، ازدواج است و تسریع در این موضوع فایده‌های فراوان و تأخیر در آن زیان‌های بسیاری به همراه دارد. در این زمینه با «لیلا آژیر» مدیرکل امور بانوان استانداری به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.

•   تعریف شما از ازدواج چیست؟

ازدواج عقد قانونی است که میان 2نفر ایجاد می‌شود؛ به‌طوری که افراد از انزوا بیرون می‌آیند و نوعی شراکت ازنظر منابع مالی و شراکت در صمیمیت میان آنها ایجاد می‌شود.

•   مشکلات پیش روی ازدواج در جامعه امروزی ما چیست؟

جامعه ما درحال گذر از سنت به مدرنیته است و با مشکلات فرهنگی و اقتصادی مقابله می‌کند. به دلیل افزایش مراحل تحصیل، تلاش برای رسیدن به استقلال مالی و با رفتن برخی توقعات، سن ازدواج بالا می‌رود که البته این موضوع فرا جنسیتی است. یعنی هم در میان آقایان و هم در بانوان این مسأله صدق می‌کند. ازنظر اقتصادی فرد به دنبال امکانات اولیه‌ای است که با حداقل آن بتواند به کمال‌گرایی برسد، درحالی که کمال‌گرایی افراطی نیز خود می‌تواند افراد را دچار مشکل ‌کند. ضرورت‌های دنیای امروز و تکنولوژی مرزها را شکسته است. فردی که درگذشته با خانواده زندگی می‌کرد، با بالارفتن سن و کمبود اشتغال مجبور به مهاجرت می‌شود که همین مسأله سبب به تأخیر افتادن ازدواج جوانان می‌شود.

•   از دیدگاه شما ازدواج سالم چگونه ازدواجی است؟

ازدواج فی نفسه موضوعی سالم و مقدس است؛ چون شریکی را جست‌وجو می‌کنیم که سبب تسلی و آرامش می‌شود و براساس آمار افراد متأهل نسبت به افراد مجرد متعهد‌تر و سالم ترند و طول عمر زیاد‌تری دارند و همچنین از بسیاری از آسیب‌های اجتماعی مبرا هستند. اگر ازدواج به شکست منجر شود باید دلایل آن را جست‌وجو کنیم که آیا ریشه در قبل از ازدواج دارد یا این اتفاق بعد از ازدواج صورت گرفته و مشکلاتی پیش آمده است که ما نتوانسته‌ایم مدیریت لازم را داشته باشیم؛ زیرا کمبود مهارت‌های فردی و اجتماعی مسلماً سبب جدایی خانواده از هم می‌شود. این درحالی است که فرد در فضای خانواده هم اعتماد به نفس بیشتری پیدا می‌کند، هم فضایی امن برایش ایجاد می‌شود و هم خلأهای وی با ازدواج از بین می‌رود.

•   به چه دلایلی انگیزه ازدواج در میان جوانان ما کمرنگ شده است؟

رواج روحیه فردگرایی در بین خانواده‌ها به شدت درحال افزایش است. فردگرایی نوعی تجرد است که فرد در مقابل خانواده قرار می‌گیرد و به خاطر ترس از شکست و مسئولیت‌پذیری، تجرد را بر تأهل ترجیح می‌دهد. انگیزه‌هایی مانند کار، مسائل اقتصادی، مسائل رفاهی و ایده‌آل‌گرایی سبب می‌شود که جوانان ما تجرد را به رابطه صمیمانه و ثابت ترجیح دهند، درحالی که شریک زندگی در همه جهات فرد را کامل می کند و نقاط ضعف و قوت را به وی نشان می‌دهد.

•   سن مناسب ازدواج و فاصله سنی مطلوب چه سنی است؟

سن مناسب ازدواج ریشه در فرهنگ و قومیت‌های هر منطقه دارد. هرچه فاصله سنی زیادتری بین افراد وجود داشته باشد، فرد از هیجان‌های خود فاصله می‌گیرد و شکاف نسل‌ها و تفاوت‌های فردی منجر به شکست در زندگی می‌شود.
  برای ایجاد انگیزه در میان جوانان باید چه اقدام‌هایی انجام شود؟
ازدواج مقوله‌ای چندوجهی است که ازنظر فرهنگی، بسترسازی مناسبی را می‌طلبد تا بتوانیم جوانان را به امر ازدواج تشویق کنیم و مسئولان می‌توانند با ایجاد مسکن‌های ارزانقیمت و اشتغال، ازدواج را در میان جوانان به‌ویژه در دانشگاه‌ها‌ ترویج دهند و به آنها آموزش دهند. متأسفانه ازنظر بسیاری از جوانان ازدواج هدف بلندمدت و طولانی مدت است و مانع تحصیل و استقلال و اشتغال می‌شود، درحالی که دانشجویان متأهل بسیار موفق‌تر از دانشجویان مجردند. در بحث دیگر لازم است که به جوانان آموزش‌های لازم از همان دوران کودکی داده شود، اما امروزه خانواده‌ها هم خود به نوعی درگیر آشفتگی و سردرگمی هستند که آیا باید کاملاً مدرن رفتار کنند یا نقش سنتی را انجام دهند، درحالی که حد و مرز زندگی مدرنیته و سنتی در آن رعایت شود.

•   و سخن آخر...؟

باور کنیم ما نیز ممکن است مانند دیگران در معرض آسیب‌ها قرار بگیریم و به همین دلیل باید نسبت به خطراتی که ما و خانواده‌هایمان را در آینده تهدید می‌کنند، آگاهی پیدا کنیم. ازسوی دیگر باید موضوع مهارت‌های زندگی را به جوانان یاد بدهیم و جوانان را به کانونی که هدف از تشکیل آن رسیدن به آرامش است دعوت کنیم.